内蒙访古——一段最古的长城Neimegw Fagkguh—Yi Duanw Zui Guh D Chagchegl

Neimegw Fagkguh—Yi Duanw Zui Guh D Chagchegl Jianfl Bor Zan

Hoh che zou chu Juyogguan, jiggoz l yi duanw qiqut d shan lu yihou, bianw zai women mianqian chaglk kai l yi pian guagkob d yuanyel, yi pian yog wagyuanjigj dou kan bu dao biangil d yuanyel, zhe jiu s guh zh soweikc saiwai.

Cog Juyogguan dao Huhehaote dayuey yi qianh do li d luchegz, hoh che dou zai zhege guagkob d gaoyuan shag benchif. Women dou xiag cog tiedaol liag pag kan dao yixie saiwai fegguag, huag sha bai cao zh lei, ran'erw zhe yi dai giw wu huag sha, iiw wu bai cao, zhiyou feiwos d tianyel, zaizhogc z gezhoggeyag d zhuagjiac: xiao maic, qiaoc maic, gutzi, gaoliagcg, shan yaoc, tianp caic degdeg. Rugom bu s you xie difag wei l xumuf d xuyao erw liuz xia l yixie caoyuan, jianzhib yao huaiyix hoh che ba women dai dao l Hebeil pigyuan.

Goz l Jinig, jiu yinyind wagjianp l yi tiao cog dogbeil xiagl xinanl shenzhan d shanmaip, zhe jiu s gudair d Yinh Shan, xianzai d Daqigc Shan. Daqigc shan s yi tiao big bu hen gao danw hen kuankob d shanmaip, zhe tiao shanmaip xiagr yi daol qiagbil ba Jinig yiw xil d Neimegw fencheg liag bian. Zhir der zhus'ii d s shan d nanl beil, ziwran tiaojianw jioghubutog. Shan d beil bian, s baolus zai hanleg d beil feg zh zhog d qifuf bu da d bo zhuagb gaoyuan. Zhe yi dai zai gudair jiu s yi g "shao cao mum, do da sha" (<Han Shu Xiog-nu Zhuanr>) d difag. Shan d nanl bian, ze s zai Yinh Shan pigzhagl zh xia d yi g xiachag d pigyuan. Xianzai d Daqigc shan, shumum bu do, danw zai Han Dair, zheli que s yi g "cao mum maocf shegb, do qinf shouf" (<Han Shu Xiog-nu Zhuanr>) d difag, gudair d xiognuren cegjig ba zhege difag dagzo zijir d yuanc youly. Yizhidao Megguren lai dao Yinh Shan d shihouh, zheli d ziwran tiaojianw haimeiyou shenme gaibiand. Guanyu zhe yi dian, cog Huhehaote h Baoytou zhe liag g Meg-gu yuyank d difag keyiw der dao shomigh. Huhehaote, Megguyuk iisixx s qigc se d chegl; Baoytou d iisixx s you luf d difag. Zhe liag g Megguyuk d dimig, hen qigchum dd gaosuk l women, zhib dao shisan shigiy hozher geg wanh d shihouh, zheli hai s yi g you senlin, you caoyuan, you luf qun chumosc d difag.

Huhehaote h Baoytou zhe liag g chegshil, zheg s jianzhud zai Daqigc Shan nanlums d woyel zh zhog. Qiutian d Yinh Shan, xiagr yi zom qigtogj d pigfeg anfagd zai tawmen d beibian, cog Yinh Shan gaochul tod xialai d shenliose d shanpot, anxianm dd tagp zai Huag Hes anl shag, mus z yagguag. Zhe s dome pigjigb d yi g yuanyel! Danw zhege pigjigb d yuanyel zai minzu guanxiy jinzhagq d lishihl shiqih, que jigchagw s yi g feglag zui da d difag. Yuxj s guh yuanz d shidair, renlei d hosdog yuxj shoud ziwran tiaojianw d xianzhij. Tebie s naxie hai meiyou digju xialai d qimaf d youmuf minzu, geg yao yilaib ziwran d encits, tamen yao ziwran gogjiyy tamen fegfum d shuicao. Yinh Shan nanlums d woyel, zheg s Neimegw xil bul shuicao zui feimeib d difag. Zheg yin ruci, renhew youmuf minzu zhiyao jinruz Neimegw xil bul, jiu bixup zhanjud zhege woyel. Yinh Shan yiw nanl d woyel bujinw s youmuf minzu d yuanc youly, y s tamen jinruz Zhogyuan diqul d tiaobanm. Zhiyao zhanligl zhege woyel, tamen jiu keyiw qiagdus Huag Hes, jinruz Fensh Hes ho Huag Hes hegut. Rugom tamen shiqu l zhege woyel, jiu shiqu l shegcun d yijud, shihl zaij "Xiog-nu shid Yinh Shan zh hou, goz zh weiw chagkp bu kuk y", jiu s zhege yuanyin. Zai ligw yifagmian, Han Zu rugom yao paichuq cog xibeil fagmian xiq lai d youmuf minzu d weixiep, y bixup shouj zhur Yinh Shan d yukou, fouze zhexie qimaf d minzu jiu hui yueq goz Eerdosi shamoss, jinruz Han Zu juzhuqul d xinzag didai.

Zaoh zai Zhanj Go shih, Daqigc Shan nanlums, yansb Huag Hes beil anl d yipian yuanyel, zhe s Zhaol Go h Hup Ren zhegdoq d jiaodian. Zai zhegdozhanj zhog, Zhaol Wuj Ligx Wag jibaiz l Hup Ren, zhanligl zhege pigyuan, bigqiew zai beibian d gojigxiany shag zhud qi yi tiao chagchegl, duzhur l Hup Ren jinruz zhege pigyuan d daolu. Jud <Shihl Gi Xiog-nu Zhuanr> so zaij, Zhaol Go d chagchegl dogl qi yu Dair (jinh Hebeil Xuanhuad jigt nei), zhogjian jiggoz Shanxil beil bul, xibeil zhed ruz Yinh Shan, zhit Gao Quel (jinh Wu-la shan yuw Lagf Shan zh jian d quekou) wei zhiz. Xianzai you yi duanw guh chagchegl yizhitd, gixuy miany genh yu Daqigc Shan, Wu-la Shan, Lagf Shan kaod nanbian d shandigp shag, dogxil chag daz erh baih liushihg yur li, anq qiw buweir lai sho, zhe duanw guh chagchegl zheg s Zhaol chagchegl yizhitd.

Women zhe cih fagwenk Baoytou, cegjig deglinr Baoytou Shi xibeil d Daqigc Shan, youlanp zheli d yi duanw chagchegl. Zhe duanw chagchegl gaochul daz wuh mi zoyoul, tu zhud, hagq zhud d cegcih hai hen qigchum. Dogxil zogguanp, dou kan bu dao zhogh jim, zai dogbian d chegl zhitd shag, yindran keyiw kan dao you yi g gudair feid leit, gaosuk renmen nali zai dagshih s yi g xianyao difag.

W zai youlanp Zhaol chagchegl shih, zo l yi shoup shikc, chegsogp Zhaol Wuj Ligx Wag, bigqiew sog l ta yi g yigxiogd cheghaok. Zhaol Wuj Ligx Wag s wukuiyu yigxiogd cheghaok d. Dajia dou zhidaol, Qinl Shiry Huagj yiw quango d renliq wutliq jinjinw lianjie yuan you d Qinl Yanf Zhaol d chagchegl big jiad yiw zegbuyf, jiu yinqi l minyuanxh feiiteg. Bu zhi shenme shihouh qi, zai Qinl Shiry Huagj mianqian jiu zhanz z yi g Megr Jiagw nio, kogsuk zhe tiao jushiwenmig d wan li chagchegl. Shenzhit zai jiefagd yihou, hai you ren ba wan li chagchegl zowei "paodanj" gogjij Qinl Shiry Huagj. Erw Zhaol Wuj Ligx Wag yiw xiaoxiao d Zhaol Go, zai dagshih d wuzhitb h gishuz tiaojianw xia, jigw neg wancheg zheyag yi g juda d gofagj gogchegz erw meiyou aid makr, bunegbu ligj ren jigtank. Dagran, w sho Zhaol Wuj Ligx Wag s yi g yigxiog, bu jinjinw s yinwei ta zhud l yi tiao chagchegl, geg zhogyao d s yinwei ta ganq yu fabuy "hup fu qif sheq" d migligj. Yao zhidaol, ta zai dagshih fabuy zhege migligj, shizhitb shag jiu s yuw zui wangul d chuantogy xiguanx h baoshouj sixiag xuanzhanj.

Zhiyao duk yi duk <Zhanj Go Cec Zhaol Cec> jiu zhidaol dag Zhaol Wuj Ligx Wag fabuy l hup fu qif sheq d migligj yihou, ta lijiwl zaoyuz dao lai ziw Zhaol Go guizu guanliaor fagmian d pubianz fankag. Zhaol Wuj Ligx Wag jibaiz l naxie wangul fenzi d fankag, zhogyu shirz tamen top xia l na tao yog yiw biaozhix tamen shenfenr d zuchuanr d kuanda d yifu, bigqiew ba goz l shih d benzhogb d zhanj che regd dao lishihl d lajitl duit li qu. Ganq yu zheyag zod d ren, nandaol bu s yi g yigxiog ma? Keyiw kendig sho s yi g yigxiog, yi g dada d yigxiog. Zai Daqigc Shan xia xianzai rag women likai Zhaol chagchegl tan yi tan Yinh Shan yi dai d Han Dair chegbaol.

Genjud kaoguh baogaok, zai Yinh Shan nanl beil lums faxian l hen do guh chegl yizhitd, zhishao you ershihg jih chul. Zhexie guh chegl dabufen s Xil Han shiqih d, y you Beil Weilc shiqih ho geg wanh d. Guh chegl yizhitd zui dadoshuh fenbuy zai Yinh Shan nanlums togz xiagl shan beil d yukou, y you fenbuy zai Yinh Shan beilums d, hai you fenbuy zai Huag Hes dukou h Eerdosi dogbeil diqul d. Cog guh chegl fenbuy d diweir kanlai, jihuw togz xiagl Yinh Shan yiw beil d meiw yi g zhogyao yukou, dou zhud you chegbaol. Tebie s jinri Huhehaote Shil beil d Wugogf Bal, Baoytou Shil beil Daqigc Shan yuw Wu-la Shan zh jian d quekou, chegbaol d yizhitd geg do. Dagaiw zhe liag g yukou s gudair youmuf minzu, tebie s Han Dair Xiognuren jinruz Zhogyuan d zhuyao togzlu. Kan qilai, Han wagchao zai Yinh Shan yi dai d zhanlue bushulg, zhishao you san daol fagxiany, dih yi daol fagxiany s Yinh Shan beilums d yukou h geg yuanz d difag, dih erh daol fagxiany s Yinh Shan nanlums d yukou, dih san daol fagxiany s Huag Hes dukou h Eerdosi dogbeil yi dai. Zai Yinh Shan yiw beil zhud chegl zhagl d shix, <Shihl Gi Xiog-nu Zhuanr> you ruci d gizaij: Taib Chuh si nian "Han shirz Guag Lux Xuz Ziw Wei chu Wuh Yuan Sait shuh baih li, yuanz zher qianh yur li, zhud chegl zhagl lie tigmt, zhit Lum Qupf". <Zheg Iix> yinz <Ko Di Zhix> yun: "Wuh Yuan Junl Xiagm Yagh Xianlc (<Han Shu Di Lix Zhix>) zo Gucy Yagh Xianlc), beil chu Shit Menm Zhagl, der Guag Lux Chegl, youh xil beil der Zhiq Jiu Xianlc (<Han Shu Di Lix Zhix> zhus zo Zhiq Jiu Chegl), youh xil beil der Tou Manb Chegl, youh xil beil der Laom Chegl Hes (<Han Shu Di Lix Zhix> zhus zo Huw Hes Chegl), youh xil beil der Sum Lur Chegl." Youw ci kanlai, dag Han Wuj Dij shih Han wagchao zai Yinh Shan yiw beil zhud l hen do chegbaol, jihuw s bubuweiyig, ba taw d shiqliq yuanyuanz dd tuiq dao Yinh Shan yiw beil d difag. Yizhib dao Yuanh Dij shih youyu Xiog-nu Huhanye Chanyu kuan sait ruz chao, cai cog Yinh Shan yiw beil d chegbaol chetui zhujun, danw regran baoliuz z togz feghhoh d shaobigj. <Han Shu Xiog-nu Zhuanr> gi Hour Yig jiank Yuanh Dij d hua, qizhog you yun: "qian yiw bad wai chegl, shegw tigmt suil, jinh caij zuz yiw houh wagp, togz feghhoh erw yih." Zheli soweikc "wai chegl", jiu s Yinh Shan yiwai d chegbaol. Zai Daqigc Shan yuw Wu-la Shan zh jian d yutkou zhog you yi tiao Kundulun Hes, youw beil erw nanl liuruz Huag Hes. Kundulun Hes jiu s gudair d Shit Menm Shui, Shit Menm Shui dagaiw s gudair youmuf minzu jinruz Yinh Shan yiw nanl d woyel zui fagbianw d yi tiao daolu. Zai zhege togzdaol d waimian, yihjig faxian l yixie Han Dair d guh chegl, you yi g guh chegl keneg jiu s Han Dair d Guag Lux Chegl.

Women zhe cih fagwenk Neimegw xil bul, cegjig youlanp l Huhehaote Shil fujinz Tabutulahan d Han chegl yizhitd h Baoytou Shil fujinz Mac Chis Xiaglc d Han chegl yizhitd. Tabutulahan zai Huhehaote Shil dogbeil sanshiwuh li, Daqigc Shan d nanlums. Guh chegl zo chagfagxigb, fen nei wai liag chegl, wai chegl zhouweil yuey san gogli. Zai nei chegl d dimian shag daochul keyiw kan dao Han Dair d shegy weny taot pian. Zai chegl d fujinz you wuhg da tuduit, Tabutulahan jiu s wuhg da tuduit d iisixx. Zhe wuhg da tuduit, keneg s wuhg da fegqtu mut, rugom ba zhe wuhg da fegq tu mut dakai, hen you keneg faxian zhege guh chegl d lishihl dag'anm.

Mac Chis Xiaglc zai Baoytou Shil xil sanshihg li. Zheli d guh Han chegl y s fen nei wai liag chegl, nei chegl y sanbuy z hen do Han Dair zhuant wat, wai chegl hen shao. Guh chegl zhouweil you hen do guh mut, dadoshuh meiyou fegqtu. Zai zheli d muzagx zhog, faxian l hen do guhwut, qizhog you Han Dair d qianbij Han shim d togj qim, taot qim, qisy qim degdeg, y you jinj zhitb h yinj zhitb d loukog shiyz pian, shiyz pian shag d huaweny zo huf baof lotof deg dogwut xigxiagw. Hai faxian l "Chanw Yu tian jiagd",  "si yird □fu" yijiw "Chanw Yu he qin" "qianh qiuh wan suih" "chag lex weiw yagl" deg wenziy d wadag canpian. W bu xiag xiagxib jieshaoy zhe liag g guh chegl d faxian, zhiw xiag zhidchu yi g shishib, jiwl Yinh Shan nanl beil h Huag Hes dukou yi dai d Han Dair guh chegl, bu s youyu jiggis d yuanyin, erw s youyu junshix d yuanyin jianzhud qilai d. Yangem dd sho, zhexie guh chegl buneg chegw wei zhenzheg d chegshil, zhiw s yi zhogc zhuzha junduir h tunjic junyog liagshikp wuqim d yigleit. Juzhur zai zhexie chegbaol zhog d zhuyao s junduir, y you xiaoshagren h shougogyezhe; danw zhexie xiaoshagren h shougogyezhe s yikaod junduir sheghos d, zhiyao junduir chetui, zhexie chegbaol y jiu feiqid l.

W hai xiag zhidchu, Yinh Shan yi dai zai minzu guanxiy jinzhagq d shiqih s yi g zhanchagt, erw zai minzu guanxiy huanhe shiqih ze s yi g zhogyao d wenhuad jiaoliu d iizhanz; shenzhit zai zhanzhegq d shiqih, y buneg wanquan zuzhiz wenhuad d jiaoliu. Guanyu zhe yi dian, women keyiw cog zhe yi dai faxian d wenwut der dao shomigh. Liru zai dagshih d Han yuw Xiog-nu d bianjigxiany shag daochul dou faxian l Han Dair d qianbij h gog'iipin, zhexie gog'iipin yuw zai neidi faxian d tog yi shiqih d gog'iipin s yiyag d, zhe jianw shix shomigh Han yuw Xiog-nu zh jian d hepig waglai, big meiyou wanquan bei wan li chagchegl h junshix baoleit so zhez duan.

Zai Daqigc Shan jiaoz xia, zhiyou yi g gugiz s yogyuanz buhui feiqid d, na jiu s bei chegw wei qigc zhogl d Zhaohz Junr Mut. Yinwei zai Neimegw renmin d xin zhog, Wag Zhaohz Junr yihjig bu s yi g renwut, erw s yi g xiagzhegz, yi g minzu youhao d xiagzhegz: Zhaohz Junr Mut y bu s yi g fenmut, erw s yi zom minzu youhao d lishihl giniantat. Qigc zhogl zai Huhehaote Shil nanl ershihg li zoyoul. Jud sho Qigs chuh mut qian shagw you shit huf liag lie, shit shif yi g, hai you lioy liuliwat canpian, haoxiagr zai mut qian yuanlai you yi g xiagd dianm. Xianzai, que zhiyou yi g shit huf fuf zai jielt tai xiamian peibanr zhe weir yuanz jiarq d guniag, qita d dogxil meiyou l.

Jud Neimegw d togzhix sho, chuq qigc zhogl wai, zai Daqigc Shan nanlums hai you shihg jih g Zhaohz Junr Mut. Women jiu kan dao l liag g Zhaohz Junr Mut, qizhog yi g zai Baoytou Shil d Huag Hes nanl anl. Qishib hai bu s yi g fentmut, erw s yi g gudair d baoleit. Zai zhege baoleit fujinz, hai you yi g guh chegl yizhitd. Wag Zhaohz Junr jiujigw maizagx zai nakli, zhe jianw shix big bu zhogyao, zhogyao d s weishenme hui chuxian zheyag do d Zhaohz Junr Mut. Xianhran, zhexie Zhaohz Junr Mut d chuxian, fanyighz Neimegw renmin dui Wag Zhaohz Junr zhege renwut you haogan, tamen dou xiwagp Wag Zhaohz Junr maizagx zai zijir d jiaxiaglc.

Ran'erw xianzai hai you ren fandui Zhaohz Junr chu sait, renkwei Zhaohz Junr chu sait s minzu gojia d qurud. W butog'ii zheyag d kanfas. Yinwei zai fegjianl shidair yao jianlip minzu zh jian d youhao guanxiy, buneg xiagr women jintian yiyag, toggoz gew zu renmin zh jian d gogtog d jiejiz li'iit, jiggijichu h iishixigtai, zhuyao d s yikaod togzhis jiejiz zh jian d hejiej, erw togzhis jiejiz zh jian d hejiej youh zhuyao d s juedig yu shuagfag liliagz d duibi, yijiw youw ci chansheg d fegjianl guanxiy d gaishank. Heqin jiu s gaishank fegjianl guanxiy d yi zhogc fagshim. Dagran, heqin y s zai butog d lishihl tiaojianw xia chuxian d, youxie heqin s beipoz d, danw youxie y bu s beipoz d, Zhaohz Junr chu sait jiu meiyou renhew beipoz d qigkuag cunzai. Rugom bu fen qighogzaobai, zhiyao s heqin jiu yilioj jiad yiw fandui, name zai fegjianl shidair hai you shenme geg hao d fagfas keyiw quder minzu zh jian d hejiej ne? Zaiw kanlai, heqin zhegcec bi zhanzhegq zhegcec zogyao hao der do.

内蒙访古——一段最古的长城 翦伯赞

火车走出居庸关,经过了一段崎岖的山路以后,便在我们面前敞开了一片广阔的原野,一片用望远镜都看不到边际的原野,这就是古之所谓塞外。

从居庸关到呼和浩特大约一千多里的路程,火车都在这个广阔的高原上奔驰。我们都想从铁道两旁看到一些塞外风光、黄沙白草之类,然而这一带既无黄沙,亦无白草,只有肥沃的田野,栽种着各种各样的庄稼:小麦、荞麦、谷子、高粱、山药、甜菜等等。如果不是有些地方为了畜牧的需要而留下了一些草原,简直要怀疑火车把我们带到了河北平原。

过了集宁,就隐隐望见了一条从东北向西南伸展的山脉,这就是古代的阴山,现在的大青山。大青山是一条并不很高但很宽阔的山脉,这条山脉像一道墙壁把集宁以西的内蒙分成两边。值得注意的是山的南北,自然条件迥乎不同。山的北边,是暴露在寒冷的北风之中的起伏不大的波状高原。这一带在古代就是一个“少草木,多大沙”(《汉书·匈奴传》)的地方。山的南边,则是在阴山屏障之下的一个狭长的平原。 现在的大青山,树木不多,但在汉代,这里却是一个“草木茂盛,多禽兽”(《汉书·匈奴传》)的地方,古代的匈奴人曾经把这个地方当作自己的苑囿。一直到蒙古人来到阴山的时候,这里的自然条件还没有什么改变。关于这一点,从呼和浩特和包头这两个蒙古语言的地方可以得到说明。呼和浩特,蒙古语意思是青色的城;包头的意思是有鹿的地方。这两个蒙古语的地名,很清楚地告诉了我们,直到十三世纪或者更晚的时候,这里还是一个有森林、有草原、有鹿群出没的地方。

呼和浩特和包头这两个城市,正是建筑在大青山南麓的沃野之中。秋天的阴山,像一座青铜的屏风安放在它们的北边,从阴山高处拖下来的深绿色的山坡,安闲地躺在黄河岸上,沐着阳光。这是多么平静的一个原野!但这个平静的原野在民族关系紧张的历史时期,却经常是一个风浪最大的地方。 愈是古远的时代,人类的活动愈受自然条件的限制。特别是那些还没有定居下来的骑马的游牧民族,更要依赖自然的恩赐,他们要自然供给他们丰富的水草。阴山南麓的沃野,正是内蒙西部水草最肥美的地方。正因如此,任何游牧民族只要进入内蒙西部,就必须占据这个沃野。 阴山以南的沃野不仅是游牧民族的苑囿,也是他们进入中原地区的跳板。只要占领了这个沃野,他们就可以强渡黄河,进入汾河或黄河河谷。如果他们失去了这个沃野,就失去了生存的依据,史载“匈奴失阴山之后,过之未尝不哭也”,就是这个原因。在另一方面,汉族如果要排除从西北方面袭来的游牧民族的威胁,也必须守住阴山的峪口,否则这些骑马的民族就会越过鄂尔多斯沙漠,进入汉族居住区的心脏地带。

早在战国时,大青山南麓,沿黄河北岸的一片原野,这是赵国和胡人争夺的焦点。在争夺战中,赵武灵王击败了胡人,占领了这个平原,并且在北边的国境线上筑起了一条长城,堵住了胡人进入这个平原的道路。据《史记·匈奴传》所载,赵国的长城东起于代(今河北宣化境内),中间经过山西北部,西北折入阴山,至高阙(今乌拉山与狼山之间的缺口)为止。现在有一段古长城遗址,继续绵亘于大青山、鸟拉山、狼山靠南边的山顶上,东西长达二百六十余里,按其部位来说,这段古长城正是赵长城遗址。

我们这次访问包头,曾经登临包头市西北的大青山,游览这里的一段长城。这段长城高处达五米左右,土筑,夯筑的层次还很清楚。东西纵观,都看不到终极,在东边的城址上,隐然可以看到有一个古代废垒,告诉人们那里在当时是一个险要地方。

我在游览赵长城时,作了一首诗,称颂赵武灵王,并且送了他一个英雄的称号。赵武灵王是无愧于英雄的称号的。大家都知道,秦始皇以全国的人力物力仅仅连接原有的秦燕赵的长城并加以增补,就引起了民怨沸腾。不知什么时候起,在秦始皇面前就站着一个孟姜女,控诉这条举世闻名的万里长城。甚至在解放以后,还有人把万里长城作为“炮弹”攻击秦始皇。而赵武灵王以小小的赵国,在当时的物质和技术条件下,竟能完成这样一个巨大的国防工程而没有挨骂,不能不令人惊叹。 当然,我说赵武灵王是一个英雄,不仅仅是因为他筑了一条长城,更重要的是因为他敢于发布“胡服骑射”的命令。要知道,他在当时发布这个命令,实质上就是与最顽固的传统习惯和保守思想宣战。

只要读一读《战国策·赵策》就知道当赵武灵王发布了胡服骑射的命令以后,他立即遭遇到来自赵国贵族官僚方面的普遍反抗。赵武灵王击败了那些顽固分子的反抗,终于使他们脱下了那套用以标志他们身份的祖传的宽大的衣服,并且把过了时的笨重的战车扔到历史的垃圾堆里去。敢于这样做的人,难道不是一个英雄吗?可以肯定说是一个英雄,一个大大的英雄。 在大青山下 现在让我们离开赵长城谈一谈阴山一带的汉代城堡。

根据考古报告,在阴山南北麓发现了很多古城遗址,至少有二十几处。这些古城大部分是西汉时期的,也有北魏时期或更晚的。古城遗址最大多数分布在阴山南麓通向山北的峪口,也有分布在阴山北麓的,还有分布在黄河渡口和鄂尔多斯东北地区的。从古城分布的地位看来,几乎通向阴山以北的每一个重要峪口,都筑有城堡。特别是今日呼和浩特市北的蜈蚣坝,包头市北大青山与乌拉山之间的缺口,城堡的遗址更多。大概这两个峪口是古代游牧民族,特别是汉代匈奴人进入中原的主要通路。看起来,汉王朝在阴山一带的战略部署,至少有三道防线,第一道防线是阴山北麓的峪口和更远的地方,第二道防线是阴山南麓的峪口,第三道防线是黄河渡口和鄂尔多斯东北一带。 在阴山以北筑城障的事,《史记·匈奴传》有如此的记载:太初四年“汉使光禄徐自为出五原塞数百里,远者千余里,筑城障列亭,至庐朐”。《正义》引《括地志》云:“五原郡相阳县(《汉书·地理志》)作稒阳县),北出石门障,得光禄城,又西北得支就县(《汉书·地理志》注作支就城),又西北得头曼城,又西北得牢城河(《汉书·地理志》注作虖河城),又西北得宿虏城。”由此看来,当汉武帝时汉王朝在阴山以北筑了很多城堡,几乎是步步为营,把它的势力远远地推到阴山以北的地方。一直到元帝时由于匈奴呼韩邪单于款塞入朝,才从阴山以北的城堡撤退驻军,但仍然保留着通烽火的哨兵。《汉书·匈奴传》记侯应谏元帝的话,其中有云:“前以罢外城,省亭隧,今裁足以候望,通烽火而已。”这里所谓“外城”,就是阴山以外的城堡。 在大青山与乌拉山之间的峪口中有一条昆都仑河,由北而南流入黄河。昆都仑河就是古代的石门水,石门水大概是古代游牧民族进入阴山以南的沃野最方便的一条道路。在这个通道的外面,已经发现了一些汉代的古城,有一个古城可能就是汉代的光禄城。

我们这次访问内蒙西部,曾经游览了呼和浩特市附近塔布土拉罕的汉城遗址和包头市附近麻池乡的汉城遗址。 塔布土拉罕在呼和浩特市东北三十五里,大青山的南麓。古城作长方形,分内外两城,外城周围约三公里。在内城的地面上到处可以看到汉代的绳纹陶片。在城的附近有五个大土堆,塔布土拉罕就是五个大土堆的意思。这五个大土堆,可能是五个大封土墓,如果把这五个大封土墓打开,很有可能发现这个古城的历史档案。

麻池乡在包头市西三十里。这里的古汉城也是分内外两城,内城也散布着很多汉代砖瓦,外城很少。古城周围有很多古墓,大多数没有封土。在这里的墓葬中,发现了很多古物,其中有汉代的钱币和汉式的铜器、陶器、漆器等等,也有金质和银质的镂空饰片,饰片上的花纹作虎豹骆驼等动物形象。还发现了“单于天降”、 “四夷□服”以及“单于和亲”“千秋万岁”“长乐未央”等文字的瓦当残片。 我不想详细介绍这两个古城的发现,只想指出一个事实,即阴山南北和黄河渡口一带的汉代古城,不是由于经济的原因,而是由于军事的原因建筑起来的。严格地说,这些古城不能称为真正的城市,只是一种驻扎军队和屯积军用粮食武器的营垒。居住在这些城堡中的主要是军队,也有小商人和手工业者;但这些小商人和手工业者是依靠军队生活的,只要军队撤退,这些城堡也就废弃了。

我还想指出,阴山一带在民族关系紧张的时期是一个战场,而在民族关系缓和时期则是一个重要的文化交流的驿站;甚至在战争的时期,也不能完全阻止文化的交流。关于这一点,我们可以从这一带发现的文物得到说明。例如在当时的汉与匈奴的边境线上到处都发现了汉代的钱币和工艺品,这些工艺品与在内地发现的同一时期的工艺品是一样的,这件事说明汉与匈奴之间的和平往来,并没有完全被万里长城和军事堡垒所遮断。

在大青山脚下,只有一个古迹是永远不会废弃的,那就是被称为青冢的昭君墓。因为在内蒙人民的心中,王昭君已经不是一个人物,而是一个象征,一个民族友好的象征:昭君墓也不是一个坟墓,而是一座民族友好的历史纪念塔。 青冢在呼和浩特市南二十里左右。据说清初墓前尚有石虎两列、石狮一个,还有绿琉璃瓦残片,好像在墓前原来有一个享殿。现在,却只有一个石虎伏在阶台下面陪伴这位远嫁的姑娘,其他的东西没有了。

据内蒙的同志说,除青冢外,在大青山南麓还有十几个昭君墓。我们就看到了两个昭君墓,其中一个在包头市的黄河南岸。其实还不是一个坟墓,而是一个古代的堡垒。在这个堡垒附近,还有一个古城遗址。 王昭君究竟埋葬在哪里,这件事并不重要,重要的是为什么会出现这样多的昭君墓。显然,这些昭君墓的出现,反映内蒙人民对王昭君这个人物有好感,他们都希望王昭君埋葬在自己的家乡。

然而现在还有人反对昭君出塞,认为昭君出塞是民族国家的屈辱。我不同意这样的看法。因为在封建时代要建立民族之间的友好关系,不能像我们今天一样,通过各族人民之间的共同的阶级利益、经济基础和意识形态,主要的是依靠统治阶级之间的和解,而统治阶级之间的和解又主要的是决定于双方力量的对比,以及由此产生的封建关系的改善。和亲就是改善封建关系的一种方式。当然,和亲也是在不同的历史条件下出现的,有些和亲是被迫的,但有些也不是被迫的,昭君出塞就没有任何被迫的情况存在。如果不分青红皂白,只要是和亲就一律加以反对,那么在封建时代还有什么更好的方法可以取得民族之间的和解呢?在我看来,和亲政策比战争政策总要好得多。

最后编辑于
©著作权归作者所有,转载或内容合作请联系作者
  • 序言:七十年代末,一起剥皮案震惊了整个滨河市,随后出现的几起案子,更是在滨河造成了极大的恐慌,老刑警刘岩,带你破解...
    沈念sama阅读 159,117评论 4 362
  • 序言:滨河连续发生了三起死亡事件,死亡现场离奇诡异,居然都是意外死亡,警方通过查阅死者的电脑和手机,发现死者居然都...
    沈念sama阅读 67,328评论 1 293
  • 文/潘晓璐 我一进店门,熙熙楼的掌柜王于贵愁眉苦脸地迎上来,“玉大人,你说我怎么就摊上这事。” “怎么了?”我有些...
    开封第一讲书人阅读 108,839评论 0 243
  • 文/不坏的土叔 我叫张陵,是天一观的道长。 经常有香客问我,道长,这世上最难降的妖魔是什么? 我笑而不...
    开封第一讲书人阅读 44,007评论 0 206
  • 正文 为了忘掉前任,我火速办了婚礼,结果婚礼上,老公的妹妹穿的比我还像新娘。我一直安慰自己,他们只是感情好,可当我...
    茶点故事阅读 52,384评论 3 287
  • 文/花漫 我一把揭开白布。 她就那样静静地躺着,像睡着了一般。 火红的嫁衣衬着肌肤如雪。 梳的纹丝不乱的头发上,一...
    开封第一讲书人阅读 40,629评论 1 219
  • 那天,我揣着相机与录音,去河边找鬼。 笑死,一个胖子当着我的面吹牛,可吹牛的内容都是我干的。 我是一名探鬼主播,决...
    沈念sama阅读 31,880评论 2 313
  • 文/苍兰香墨 我猛地睁开眼,长吁一口气:“原来是场噩梦啊……” “哼!你这毒妇竟也来了?” 一声冷哼从身侧响起,我...
    开封第一讲书人阅读 30,593评论 0 198
  • 序言:老挝万荣一对情侣失踪,失踪者是张志新(化名)和其女友刘颖,没想到半个月后,有当地人在树林里发现了一具尸体,经...
    沈念sama阅读 34,313评论 1 243
  • 正文 独居荒郊野岭守林人离奇死亡,尸身上长有42处带血的脓包…… 初始之章·张勋 以下内容为张勋视角 年9月15日...
    茶点故事阅读 30,575评论 2 246
  • 正文 我和宋清朗相恋三年,在试婚纱的时候发现自己被绿了。 大学时的朋友给我发了我未婚夫和他白月光在一起吃饭的照片。...
    茶点故事阅读 32,066评论 1 260
  • 序言:一个原本活蹦乱跳的男人离奇死亡,死状恐怖,灵堂内的尸体忽然破棺而出,到底是诈尸还是另有隐情,我是刑警宁泽,带...
    沈念sama阅读 28,392评论 2 253
  • 正文 年R本政府宣布,位于F岛的核电站,受9级特大地震影响,放射性物质发生泄漏。R本人自食恶果不足惜,却给世界环境...
    茶点故事阅读 33,052评论 3 236
  • 文/蒙蒙 一、第九天 我趴在偏房一处隐蔽的房顶上张望。 院中可真热闹,春花似锦、人声如沸。这庄子的主人今日做“春日...
    开封第一讲书人阅读 26,082评论 0 8
  • 文/苍兰香墨 我抬头看了看天上的太阳。三九已至,却和暖如春,着一层夹袄步出监牢的瞬间,已是汗流浃背。 一阵脚步声响...
    开封第一讲书人阅读 26,844评论 0 195
  • 我被黑心中介骗来泰国打工, 没想到刚下飞机就差点儿被人妖公主榨干…… 1. 我叫王不留,地道东北人。 一个月前我还...
    沈念sama阅读 35,662评论 2 274
  • 正文 我出身青楼,却偏偏与公主长得像,于是被迫代替她去往敌国和亲。 传闻我的和亲对象是个残疾皇子,可洞房花烛夜当晚...
    茶点故事阅读 35,575评论 2 270

推荐阅读更多精彩内容